“Teori ve Yaşam: Bir Aradalığın İmkanları” Sayısı Editörlerinden Sunuş Yazısı

Yayın hayatına başlarken “akademiye ve akademik dile hapsedilen teorinin sınırlarını zorlayarak yaşamın her alanına dair söz söyleyen farklı düşünsel karşılaşmaların zemini” olmayı hedefleyen dergimiz, 10. yılını 24-25 Kasım 2023 tarihlerinde “Teori ve Yaşam: Bir Aradalığın İmkanları” başlıklı sempozyumla Ankara’da kutladı.   Teori ve yaşamın ilişkisini, teorinin yaşam üzerindeki etkisinin mahiyetini ve yaşamın teoride ele alınma biçimlerini disiplinlerarası bir şekilde tartıştığımız sempozyumumuzun ardından 19. sayımızı da bu güncel tartışmalar çerçevesinde oluşturma kararı aldık. Bu doğrultudaki çağrımıza yanıt vererek sayımıza katkı sunan tüm yazarlarımıza ve makale değerlendirme sürecinde emek veren hakemlerimize çok teşekkür ederiz. Dergimizin bu sayısında beş araştırma makalesi, 1 kitap incelemesi ve 1 çeviri yer alıyor.

Sayımızın ilk makalesi “Bir Aradalık Örneği Olarak Bireyden Bütüne Likenler” başlığıyla Mustafa Yavuz tarafından kaleme alındı. Yavuz bu makalede, ortak yaşam mekanizmaları olarak bilinen likenleri biyofelsefe ve etik açısından ele alırken; likenler aracılığıyla bireyler ve toplumların bir arada yaşama ilkelerinin belirlenebileceğini ileri sürüyor.

“Synorotik Karşılaşmalar/Kesişimler ve Peratik Limitler Bitkisel ve Hayvansal Yaşam Ontolojisine Dair Ne Söyler?” başlıklı makalesinde Derya AVCI DURSUN, bitkisel ve hayvansal yaşama dair tartışmaların önemli bir parçası olan sınır kavramını, Eski Yunanca’da karşımıza çıkan üç temel sınır-kavramından (horos, peras, synoros) hareketle inceliyor. Bu kavramların Batı metafizik geleneğinin inşasındaki etkilerini de ortaya koyan yazar, varolanın sınırının belirlenmesindeki zorlukları göstererek yaşamın olumlanmasına imkan tanıyan bir sınır ontolojisinin izlerini arıyor.

Muammer AKTAY “Biyopolitikadan Psikopolitikaya Sömürünün Dönüşümü Üzerine Felsefi Bir İnceleme” başlıklı çalışmasında biyopolitika ve psikopolitika arasındaki benzerlik ve farkları ortaya koyarak, neoliberalizmin biyopolitikanın yöntemleri dışında kendisini psikopolitikalar üzerinden nasıl inşa ettiğini tartışıyor. Bu tartışmasında değişen iktidar ve tahakküm ilişkileriyle birlikte öznenin konumunu da değerlendiren yazar, dijitalleşmeyle etkisini arttıran denetlemenin hakim olduğu psikopolitik araçların duygu politikaları, mikro algılar üzerinden kendi sömürü alanlarını genişlettiğine dikkat çekiyor.

Adorno ve Rancière’in estetik deneyim üzerine düşünceleri arasındaki yakınsamalar ve farklılaşmaları ortaya koymayı hedefleyen “Adorno ve Ranciére’de Estetik ve Politika” başlıklı çalışmasında Ayşe Bilge Demir, iki filozofun düşüncelerinde estetik deneyimi kuran ve bu deneyimle birlikte ortaya çıkan alanları, özellikle estetik deneyim ile politikanın ilişkisini tartışıyor.

Sayının tematik son araştırma makalesi ise Faik Onur Acar’’ın “Lacancı Özne ve Kapitalizmle Mücadele Olanakları” başlıklı çalışması. Marx’ın kapitalizme yönelik eleştirilerinin Lacancı bir yorumunu yapma amacını da taşıyan bu makalede Acar, bilinçdışı ile ilişki halinde Lacancı özneyi analiz ederek Lacancı psikanaliz anlayışının hali hazırdaki toplumsal ilişkilerin dönüşümünde nasıl rol oynayacağını tartışıyor.

Bir metnin aslına sadık kalarak nasıl farklı bir dile çevrilebileceği hala güncelliğini koruyan bir problem. Aysun YILDIRIM da bu problemi, olası nedenleriyle birlikte, Nietzsche’nin Der Antichrist: Fluch auf das Christenthum kitabının altı farklı Türkçe çevirisini karşılaştırarak tartışıyor. “Nietzsche’nin Der Antichrist Metninin Türkçe Çevirileri Üzerine Bir Değerlendirme” başlıklı bu karşılaştırmasında hem kendi ideolojik perspektifi nedeniyle kimi çevirmenlerin eserde yaptıkları çarpıtmaları hem de eserin aslına olabildiğince sadık kalınarak yapılan çevirileri değerlendiren yazar, bu değerlendirmelerini Nietzsche’nin düşüncelerinden hareketle temellendiriyor.

Sayının son çalışması ise Çiğdem Manap’a ait David Altheide’in kaleme aldığı ve hayli güncel bir meseleye ışık tutan “Tracking Discourse and Qualitative Document Analysis” başlıklı makale çevirisidir. “Söylem İzleme ve Nitel Belge Analizi” adıyla Türkçe okuyucuya sunulan bu makale, kültürel değişimi incelemek ve “söylemi izlemek” için elektronik veri tabanlarının nasıl kullanılması gerektiğine ilişkin ufuk açıcı bilgileri barındırıyor.

Makalelere dergipark linkimizden ulaşabilirsiniz: https://dergipark.org.tr/tr/pub/viraverita/issue/84877

Tüm okurlarımıza keyifli okumalar diliyoruz!